Kowalstwo
Kowalstwo jest działem technologii obejmującym procesy wytwarzania za pomocą kucia przedmiotów ze stali, metali nieżelaznych i ich stopów. Do procesów tych należy:
- przygotowanie materiału do kucia, tj. cięcie, czyszczenie, nagrzewanie,
- kucie,
- wykańczanie odkuwek, tj. dogniatanie, prostowanie, przebijanie, okrawanie.
Kucie dzieli się na ręczne i mechaniczne (maszynowe). Kucie ręczne wykonuje się na kowadle za pomocą różnych narzędzi, natomiast kucie maszynowe wykonuje się na specjalnych maszynach kuźniczych.
Rozróżnia się następujące metody kucia: swobodne, kształtowe i matrycowe.
Ręczne odbywa się zwykle na gorąco, po nagrzaniu materiału do odpowiedniej temperatury w kotlinie kowalskiej. Narzędzia do kucia ręcznego przedstawiono na rys. 7-1.
Podstawowymi operacjami kowalskimi są: przecinanie, przebijanie, wydłużanie, spęczanie, wyginanie, odsadzanie i zgrzewanie.
Przecinanie odbywa się na kowadle za pomocą przecinaków i podcinek.
Przebijanie otworów może się odbywać na kowadle lub dziurownicy.
Wydłużanie materiału wykonuje się młotkiem lub żłobnikiem na kowadle (rys. 7-2). Falistą powierzchnię materiału powstałą po przejściu żłobnika wygładza się gładzikiem.
Spęczanie polega na uderzaniu młotkiem w materiał ustawiony pionowo na kowadle (rys. 7-3a, b), wskutek czego pręt staje się krótszy i grubszy. Chcąc spęczyć pręt w określonym miejscu, np. w środku lub na końcu, należy go nagrzać w tym miejscu.
Wyginanie (gięcie) materiału przedstawiono na rys. 7-3c, d.
Odsadzaniem nazywa się zmniejszenie grubości materiału na jego końcu przez wydłużenie odsadzonej części przy kuciu swobodnym. Wykonuje się je na kowadle za pomocą odsadzki.
Zgrzewanie polega na łączeniu stali o małej zawartości węgla przez nagrzanie jej do wysokiej temperatury (około 1200°C) i złączenie pod uderzeniami młota (rys. 7-3e,f,g). Końce materiału ścina się ukośnie, nagrzewa, starannie oczyszcza ze zgorzeliny i łączy pod odpowiednim naciskiem.
Kucie kształtowe odbywa się z użyciem różnych podsadzek, nadstawek, form itp. odpowiednich foremników.